Bevolkingsonderzoek
(AAA-screening).
Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond, dat met een preventief bevolkings-onderzoek vanaf de leeftijd van 60 jaar de sterftekans ten gevolge van een AAA-ruptuur met 50% gereduceerd kan worden. In de VS, Engeland, Zweden en Italië wordt preventief gescreend door middel van bevolkings-onderzoek. In Duitsland hebben de gezamenlijke ziekte-kostenverzekeringen besloten om mensen van 65 jaar en ouder in de gelegenheid te stellen om zich te laten controleren op de aanwezigheid van een AAA. In Nederland erkent de overheid tot op heden nog niet het belang van bevolkingsonderzoek op AAA.
De meest simpele en goedkoopste methode om een AAA (verwijding van de aorta in de buik) te ontdekken is een echografisch onderzoek van de buik. Bij minstens 98% van deze onderzoeken kan met zekerheid worden vastgesteld of er al dan niet sprake is van een AAA, alsmede de plaats en de grootte ervan. In 1 tot 2% van de gevallen kan bij echografisch onderzoek de aorta niet worden weergegeven, onder andere wegens aanwezigheid van darmgas of bij obesitas. In deze gevallen zal een ander beeldvormend onderzoek noodzakelijk zijn.
De Gezondheidsraad (adviesorgaan van regering en parlement) kwam in 2006 tot de conclusie, dat screenen op AAA niet aangewezen is. Er diende volgens de Raad meer onderzoek te komen naar de effectiviteit en de kosteneffectiviteit van screenen en behandeling op langere termijn. De medische beroepsgroep pleitte toen echter wel al voor screenen op AAA op basis van de resultaten van reeds eerder uitgevoerde onderzoeken betreffende de (kosten)effectiviteit. In 2018 (twaalf jaar later) wordt dit in de rapportage “factsheet” van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (het RIVM) wederom bevestigd. Voor meer informatie lees hier.
Gebaseerd op de nieuwe Europese AAA-richtlijn voor medisch specialisten (ESVS 2019) is in april 2021 de nieuwe Nederlandse AAA-richtlijn gepubliceerd waarin o.a. het volgende wordt aanbevolen:
-Overweeg het screenen op een AAA van mannen en vrouwen van 50 jaar en ouder met een eerstegraads familielid met AAA met een interval van 10 jaar.
-Overweeg het screenen op een AAA bij alle mannen en vrouwen met perifeer arterieel aneurysma met een interval van 5 tot 10 jaar.
-Verricht éénmalig screenend echografisch onderzoek bij alle mannen van 65 jaar ter detectie of uitsluiting van een AAA.
Meerdere West Europese landen kennen al veel langer AAA-bevolkingsscreening en met name voor mannen vanaf 65 jaar. Momenteel zijn de Gezondheidsraad en de Nederlandse overheid hiervoor nog steeds geen voorstander en wordt zo’n landelijke screening dus niet van rijkswege gefaciliteerd.
En zo sterven er jaarlijks in Nederland vroegtijdig minstens 1000 senioren, terwijl dit door eenvoudig preventief echo-onderzoek voor een groot deel was en is te voorkomen!
Voor meer informatie lees hier.